Çocuk ihmal ve İstismarı Bilgilendirme

Çocukların ya da ergenlerin ana-babaları, onları bakıp gözetmek ve eğitmekle görevli bireyler, vasi gibi kişiler ya da yabancı kişiler tarafından yapılan "ÇOCUĞA YÖNELİK KÖTÜ MUAMELE"ye çocuk ihmal ve istismarı diyebiliriz.

Dünya Sağlık Örgütü tarafından 4 tip kötü muamele tanımlanmaktadır.

1.FİZİKSEL İSTİSMAR

Çocuğa karşı; sağlığına, yaşamına, gelişimine veya onuruna zarar veren ya da zarar verebilme olasılığı yüksek, kasıtlı fiziksel güç kullanılmasıdır.

2. CİNSEL İSTİSMAR

Çocuğun tam olarak anlayamadığı, onay vermesinin mümkün olamayacağı, gelişimsel olarak hazır olmadığı ya da toplumun yasalarına, sosyal normlarına aykırı olacak şekilde bir cinsel etkinliğe dahil edilmesidir. 

3. DUYGUSAL İSTİSMAR

Ebeveyn yada çocuğa bakan kişinin davranışları ya da sözleriyle çocuğun ruh sağlığını bozacak etkide bulunması ve çocuğun bu nedenle büyüme gelişme ve ruh sağlığı açısından genetik kapasitesine ulaşmasının engellenmesidir. Bu durum bir süreç içinde, pek çok defalar tekrarlanabileceği gibi, tek bir seferde de gerçekleşebilir.

4. İHMAL

Çocuğa bakmakla yükümlü kimselerin; Çocuğun beslenme, giyinme, barınma, eğitim, sağlık, diş sağlığı ve sevgi gibi temel gereksinimlerini karşılamada ihmal göstermesi. Çocuğun beden ve ruh sağlığının veya bedensel, duygusal, sosyal ya da ahlaki gelişiminin engellenmesi.

Ebeveyn olarak bizlerin çocuklarımıza karşı en önemli görevlerinden bir tanesi de çocuklarımızı bu kötü muamelelerden korumak. Onlar için sağlıklı huzurlu ve güvenli bir ortam yaratmaktır. 

Peki bunun için neler yapabiliriz?

Çocuklarımızı bizden daha iyi kimse tanıyamaz. Onlarla olan iletişimimizi kuvvetlendirecek etkinlikler işimizi kolaylaştıracaktır. Duygu-durum değişiklikleri sosyal becerilerde ani gerilik yabancılarla veya belirli bir kişiye karşı anormal tepkileri bizleri şüphlendirmelidir. Çocuğumuza kötü davranışın ne olduğunu anlatıp bunu böyle bir durumla karşılaşırsa bize bilgi vermesini sağlayabiliriz. Tabi bunu yaparken çocuğumuzun kişisel özelliklerini ve bilişsel seviyesini de göz önünde bulundurarak sabırla ve defalarca tekrar etmek faydalı olacaktır. 

"Çocuğuma bunu nasıl anlatabilirim?"

İşte size yapılandırılmış bir örnek:

     "Çocuğunuz dört yaşına geldiğinde bu kuralları öğrenmelidir. Konuyu, dört yaşındaki bir çocuk ile yapılabilecek bir konuşma örneğiyle biraz daha açıklamaya çalışalım. Bu tür konuşmalar için banyo zamanı, doğal bir ortam sağlaması açısından uygun olabilir.

     "Aman Allah'ım! Ne hoş bir bedenin var. Ne güzel büyüyorsun. Yakında büyük bir kız /erkek olacaksın. Bedeninle gururlanıyorum. Ona iyi bakman için sana yardımcı olacağım. Banyo yaparak onu temiz tutacağız. Sana yemek yedirerek, onun büyümesine yardım edeceğiz.

     Sağlıklı ve güçlü bir kız/ erkek olman için uykuya, oyuna zaman ayıracağız. Bedenine gerçekten özen göstermeliyiz. Düşüp bir yerini acıttığında gelip bize söylüyorsun ve eğer kanıyorsa yaranı bantlıyoruz.

     Kendini iyi hissetmen için elimizden geleni yapıyoruz, çünkü seni seviyoruz ve hep seveceğiz. Kötü bir şey olduğunda her zaman gelip bize anlatmanı isteriz. " Belki bir gün biri senin özel yerlerine –hani iç çamaşırının örttüğü yerlere-dokunmak isteyebilir. Ama bunlar senin özel yerlerin ve sana böyle dokunmak isteyeni tanısan ve sevsen bile HAYIR diyeceksin."Bunu yapamazsın" diyeceksin. Sonra hemen koşup bize anlatacaksın.

     Belki tanıyıp sevdiğin bir insan, ya da önceden hiç görmediğin biri kendi özel yerlerine sana dokundurmak ister. Yine "HAYIR" diyeceksin. "Bunu yapamam" ve koşup anne-babaya veya güvendiğin bir yetişkine anlatacaksın. Nasıl hiç kimsenin sana vurmasına izin vermiyorsak, hiç kimsenin senin özel yerlerine dokunmasını da istemeyiz ya da senin başkasınınkine dokunmak zorunda kalmanı.

     Senin özel yerlerine dokunmak isteyen, bunun bir sır olduğunu, kimseye anlatmaman gerektiğini söyleyebilir. Ama bu kötü bir sırdır ve anne- babana kesinlikle anlatmalısın. Kötü bir sırrı asla bizden saklamamalısın. Asla. Seni rahatsız eden, sana tuhaf gelen ne olursa hemen bize anlat. Anlatırsan sana ya da bize kötü bir şey olacağını söyleseler dahi anlat bize. Gerisini biz hallederiz. Anlatmadığın takdirde sana bir sürpriz sözü verseler bile anlat.

              Seni seviyoruz ve güvende olman için her zaman yardımcı olmak istiyoruz."

     Unutmayın, çocuklar tekrarla öğrenirler. Nasıl can güvenlikleri konusundaki uyarılarınızı tekrarlıyorsanız, bunu tekrarlamaktan da çekinmeyin. "Hiç kimsenin özel yerlerine dokunmasına, ya da senin onunkilere dokunmanı istemesine izin vermemeni söylemiştik. Anımsıyor musun? Ne yapmanı istemiştik? Evet, tamam."

Bu uyarıları genel bir anımsatmanın içine de yerleştirebilirsiniz.

"Telefon numaran kaç ?"

"Adın ne?"

"Babanın adı ne?"

"Nerede oturuyorsun?"

"Birisi senin özel yerlerine dokunmak isterse, ya da kendisininkilere senin dokunmanı söylerse ne yapacaksın?"

"Çocuğumun kötü muamele gördüğünden şüpheleniyorum. Ne yapmalıyım?"

     Böyle bir şüpheniz varsa çocuğunuzu bir sağlık kuruluşuna götürerek yardım alabilirsiniz. Çocuğunuzun yaşadığı şeyi net olarak ifade edemediğini düşünüyorsanız pedagoglar size yardımcı olacaktır. 

     Unutmayın ki bu konuda zaman çok önemlidir! Vakit kaybetmeden ilgililerle görüşerek süreci bir an önce başlatmalısınız.